Περί του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου...

Τα παρακάτω σχόλια και η ασκούμενη κριτική δεν έχουν απαξιωτικό χαρακτήρα για το πρόσωπο του αρχιεπισκόπου. Είναι γεγονός ότι αν ψάξει κανείς, εύκολα θα βρει θετικά στοιχεία και σε δηλώσεις και σε ενέργειες / πρωτοβουλίες του αρχιεπισκόπου. Εξ'ίσου όμως εύκολα μπορεί δυστυχώς κανείς να βρει δηλώσεις και στάσεις που μπορούν να ερμηνευθούν ως εθνικιστικές ή που χαρακτηρίζονται από έλλειψη ανοχής ή ευαισθησίας ως προς τη διαφορετικότητα. Φαίνεται ο σημερινός Αρχιεπίσκοπος να βλέπει τον εαυτό του περισσότερο ως συνεχιστή / τηρητή μιας... εθνικοθρησκευτικής παράδοσης παρά ως κοινωνό του μηνύματος της Αγάπης.
Για να το πούμε πιο χοντρά, έχει κανείς συχνά την αίσθηση ότι ενεργεί ως εκπρόσωπος της "Εκκλησίας της Ελλάδος" παρά της "Εκκλησίας του Χριστού". Τα διάφορα συμβάντα παρατίθενται με τηλεγραφικό σχεδόν τρόπο, είναι όμως αρκετά για να δώσουν το στίγμα του σχετικού προβληματισμού. Όπως πάντα, όποιος θέλει να προσθέσει κάποια στοιχεία ή να εκφράσει κάποια άποψη μπορεί να το κάνει μέσω του Πίνακα Μηνυμάτων ή του e-mail.

Στην πρώτη του συνέντευξη μετά την εκλογή του, στο ΒΗΜΑ της 3/5/1998, μπορεί κανείς να... οσφριστεί κάποιες απόψεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο Αρχιεπίσκοπος βλέπει το ρόλο της Εκκλησίας:
ΕΡ."Έχετε δει εσείς ανθρώπους να λειτουργούν ως βαθιά θρησκευόμενοι στον χώρο των ανθρώπων που δεν θεωρούνται γενικώς θρησκευόμενοι;"
ΑΠ.«Το βλέπουμε αυτό και στις δημοσκοπήσεις, στις ερωτήσεις που γίνονται στα νέα παιδιά. Προ δύο - τριών μηνών δημοσιεύθηκε μια δημοσκόπηση που έγινε μεταξύ νέων 15 ως 28 ετών, που είναι στην εφηβική και στη μετεφηβική ηλικία. Στο ερώτημα "Πιστεύετε στον Θεό;" η απάντησις ήτο "Ναι" σε ποσοστό 87% ­ ένα ποσοστό που είναι το ανώτερο που υπάρχει σε όλη την Ευρώπη. Οι Έλληνες νέοι λένε αυτό το πράγμα. Και σε άλλο ερώτημα, όπως "Πάτε στην εκκλησία; Πόσο συχνά;", ένα 10% πάει κάθε Κυριακή, 18%-20% πάει δύο φορές τον μήνα και ένα άλλο ποσοστό πάει πολύ αραιά. Θέλω να πω με αυτό ότι τα δύο ποσοστά δεν συμπίπτουν».
ΕΡ. Για σας είναι πιο σημαντικό το 87% από το 10% και το 15% [18% εννοεί];
ΑΠ.«Κατ' αρχήν είναι ένα θετικό στοιχείο το 87%, το οποίο δεν απορρίπτω. Αλλά, αν το κρίνω θεολογικά, βλέπω ότι εκεί υπάρχει κάποιο πρόβλημα και πρέπει να προβληματιστούμε για να ανεβάσουμε τα δύο άλλα ποσοστά».

Βλέπουμε δηλαδή ότι ο Αρχιεπίσκοπος προβληματίζεται περισσότερο για το γεγονός ότι κάποιοι δεν πηγαίνουν στην "εκκλησία" (στους ναούς δηλαδή) παρά για το γεγονός ότι ένα ποσοστό 13% δεν πιστεύει στο Θεό. Φυσικά ο κάθε άνθρωπος είναι απολύτως ελεύθερος να πιστεύει ή να μην πιστεύει, όπως κάθε φιλελεύθερος πολίτης θα συμφωνούσε. Αυτό όμως που προβληματίζει είναι η οπτική γωνία του Αρχιεπισκόπου και η έμφαση που δίνει στην φυσική παρουσία των ανθρώπων (νέων) στους χώρους της εκκλησίας, λες και το σημαντικό είναι η "επίδειξη δύναμης" ή η απόκτηση "οπαδών". Δεν θα ήταν λογικότερο να αναμένει κανείς ότι ένας ιερέας θα ενδιαφερόταν κυρίως για αυτούς που βρίσκονται μακριά από την πίστη και να τους βοηθήσει να τη γνωρίσουν; Η παρουσία στους ναούς είναι σίγουρα ένα βήμα αλλά το περιεχόμενο της "πίστης" του καθενός δεν ενδιαφέρει; Μήπως η συγκεκριμένη απάντηση του Αρχιεπισκόπου δείχνει μια εμμονή στα επουσιώδη;

Λίγο καιρό αργότερα, κατά τη διάρκεια δείπνου σε εστιατόριο, παρακολουθήσαμε ομάδα ιερέων να τραγουδά "Θα πάρουμε την Πόλη, και την Αγια-Σοφιά..." και τον αρχιεπίσκοπο, χωρίς να κάνει κανένα σχόλιο ή να τραγουδάει ο ίδιος, να παρακολουθεί χτυπώντας ρυθμικά το κουτάλι στο τραπέζι...(!!!)

Προς τα τέλη του 1999, σε δηλώσεις του στη Θράκη οι οποίες μεταδόθησαν και απο τον τηλεοπτικό σταθμό MEGA, καλώντας τις δύο θρησκευτικές κοινότητες να ζήσουν ειρηνικά μαζί - έλεγε ότι "οι απλοί μουσουλμάνοι θέλουν να ζήσουν ειρηνικά με τους χριστιανούς".
Καλή και σωστή η επισήμανση αλλά με τον (μονοσήμαντο) τρόπο που έγινε δείχνει να εννοεί ότι δεν υπήρξαν ποτέ στοιχεία από τη χριστιανική κοινότητα ή πολιτικές / παραλείψεις της επίσημης πολιτείας που να δημιούργησαν προβλήματα και ότι όλα τα προβλήματα οφείλονταν αποκλειστικά σε κάποιους "υψηλά ιστάμενους" της μουσουλμανικής πλευράς. Iσχύει πράγματι κάτι τέτοιο;

Με δηλώσεις του -- πάντα από άμβωνος... -- στις 17/1/2000 προσπάθησε να ασκήσει πιέσεις προς την ΕΥΔΑΠ, και το Δήμο Χαλανδρίου, για την ανέγερση ιερού ναού πάνω σε ρέμα. Η αναφορά είχε τη μορφή καταγγελίας για διαφθορά κάποιων δημοσίων λειτουργών με επιδίωξη δωροληψίας, πράγμα που δεν θα πρέπει να υποβαθμιστεί παρότι δεν δόθηκαν συγκεκριμένα στοιχεία. Το γεγονός όμως παραμένει, ότι τα επιχειρήματα που προέβαλλε ο Αρχιεπίσκοπος σε τίποτα δεν διέφεραν από τα συνήθη "επιχειρήματα" του κάθε (επίδοξου) μικρο-καταπατητή: "Αφού έχουν χτίσει και άλλοι δίπλα, γιατί όχι κι εμείς;"
Διαβάστε σχετικά άρθρα της Ελευθεροτυπίας στις 18, 19 και 20 Ιανουαρίου 2000.

"Νάνοι"

Χαρακτήρισε ως "νάνους" τους ανθρώπους που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της θέσης που κατέχουν και προχώρησε ακόμα παραπέρα, σε γλαφυρότερη περιγραφή: "Νάνοι, των οποίων τα πόδια δεν φτάνουν ούτε στο πάτωμα ~~από τις μεγάλες καρέκλες στις οποίες κάθονται~~" (κάπως έτσι, η ακριβής διατύπωση δεν έχει και τόση σημασία).
Έχουμε δηλαδή, ειρωνικά σχόλια για μια ομάδα ανθρώπων με ειδικές ανάγκες. Αν και δεν μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι η προσβολή ήταν ηθελημένη, αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι τα λόγια αυτά ελέχθησαν και δεν αναιρεί την εικόνα αναισθησίας για τη συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα.

Μαύροι, τυφλοί, κωφοί...

Μερικές μόλις ημέρες αργότερα, στις 28/2/2000 μιλώντας σε μαθητές σχολείου ανέφερε ανέκδοτα για μαύρους (οι οποίοι μάλιστα στο ανέκδοτο εύχονταν να γίνουν λευκοί...) και τυφλούς και κωφούς που προκάλεσαν και σχόλια ξένου ειδησεογραφικού πρακτορείου. Όλοι λίγο-πολύ έχουμε πει κάποια στιγμή ανέκδοτα που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ρατσιστικά, χωρίς κακή πρόθεση και χωρίς να έχουμε ρατσιστικές προκαταλήψεις. Στη νέα όμως εποχή της πολυ-πολιτισμικής Ελλάδας, η οποία και δυσκολεύεται να εντάξει τους μετανάστες από κάθε γωνιά του κόσμου σε μια έως πρόσφατα "ομοιογενή" και σχετικά κλειστή κοινωνία, λίγη περισσότερη λεπτότητα και ευαισθησία σίγουρα δεν θα έβλαπτε.
Ιδιαίτερα δε άνθρωποι σε υπεύθυνες θέσεις, όπως ο Αρχιεπίσκοπος, θα πρέπει να σκέφτονται και το τι επίδραση έχει η κάθε τους λέξη στην δημόσια εικόνα της χώρας και - ακόμα πιο σημαντικά - το πως γίνονται δεκτά τέτοια λόγια από τους ίδιους τους ανθρώπους των κάθε είδους μειονοτήτων που βρίσκονται στη χώρα μας και προσπαθούν να φτιάξουν τη ζωή τους εδώ.

3/2000: Η στάση που κράτησε η Διαρκής Ιερά Σύνοδος (Δ.Ι.Σ.) -- της οποίας προϊσταται ο Αρχιεπίσκοπος -- στις επιθέσεις κατά του βιβλίου του Μίμη Ανδρουλάκη φάνηκε να ακολουθεί τους φανατικούς και τους επίδοξους λογοκριτές αντί να ηρεμεί τα πνεύματα και να απευθύνεται με νηφάλιο τρόπο στους πιστούς. Εκφράσθηκαν δε κάποιες... περίεργες απόψεις που ουσιαστικά έδειχναν να επικροτούν σχετικές απόπειρες λογοκρισίας.

4/2000: Ερωτώμενος για την περίπτωση της απαγωγής/κράτησης του δίχρονου παιδιού από τον Αιγύπτιο παππού του, που απασχόλησε την εποχή εκείνη την κοινή γνώμη, ανέφερε ότι "Δεν φταίει ο παππούς. Η θρησκεία φταίει που εμπνέει τέτοιες συμπεριφορές". Φαίνεται δηλαδή, αφ'ενός σαν να μην συμμερίζεται την ύπαρξη ατομικής ευθύνης κάθε ανθρώπου για τις πράξεις του, αφ'ετέρου να αποδίδει ακραίες φονταμενταλιστικές θέσεις σε κάθε μουσουλμάνο, πράγμα το οποίο --ευτυχώς!-- διαψεύδεται από την πραγματικότητα.

4/2000: Ορκωμωσία νέων βουλευτών: Απέφυγε για 2η συνεχόμενη χρονιά να πλησιάσει προς την πλευρά όπου βρίσκονται τα έδρανα του ΚΚΕ και (πιο πίσω) του Συνασπισμού. Ακόμα κι αν η επίσημη θέση του ΚΚΕ είναι κατά της θρησκείας είναι δυνατόν ο Αρχιεπίσκοπος να εμφανίζεται ότι διαχωρίζει ένα κομμάτι του ελληνικού λαού (αντιπρόσωποι του λαού είναι οι βουλευτές, ας μην το ξεχνάμε!) από το υπόλοιπο ή ότι βρίσκεται σε κάποιου είδους άτυπη / ανεπίσημη αντιδικία με ένα πολιτικό κόμμα; Αναρωτιέται κανείς -- για μια ακόμη φορά -- πόσο συνάδει αυτή η συμπεριφορά με το πραγματικό μήνυμα της αγάπης...

1/6/2000: Ερωτώμενος από ρεπόρτερ τηλεοπτικού συνεργείου για τις δηλώσεις κληρικού-καθηγητή περί "δικτατορικής κυβέρνησης" απάντησε εκνευρισμένος "Δε μας παρατάς κι εσύ! Δε μας παρατάς!" και στιγμιαία κινήθηκε εναντίον του λες και θα τον χαστούκιζε. (Από τις νυχτερινές ειδήσεις του ΑΝΤ1, στις 2/6/2000, 00.15')
Το γεγονός αποσιωπήθηκε πλήρως από όλα τα ΜΜΕ - ακόμη και ο ΑΝΤ1 το έδειξε μόνο μια φορά και χωρίς σχόλια. Τι θα έλεγαν, και πόσο θόρυβο θα έκαναν, αν επιδείκνυε ανάλογη συμπεριφορά κάποιος άλλος (π.χ. βουλευτής) και όχι ο... χαριτωμένος -και επίδοξος εθνοσωτήρας- κύριος Χριστόδουλος;

5-6/2000: Το θέμα των ταυτοτήτων... Τόσα έχουν γραφτεί και ειπωθεί γύρω από αυτό το ζήτημα που οτιδήποτε κι αν γραφτεί εδώ θα είναι πλεονασμός! Απλά υπενθυμίζεται -- μιας και τείνει να ξεχαστεί κάποιες στιγμές -- ότι το όλο ζήτημα έχει να κάνει με την αποφυγή διακρίσεων εις βάρος κάποιων συμπολιτών μας που δεν δηλώνουν Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Το να υπερασπίζεται κανείς το... δικαίωμα του κράτους να τον φακελώνει φαντάζει τουλάχιστον παράδοξο! Εκτός και αν η αναγραφή του θρησκεύματος στο δελτίο αστυνομικής ταυτότητας θεωρείται από κάποιους ιεράρχες και ιερείς ως ένα εύκολο υποκατάστατο της ποιμαντικής δράσης που οι ίδιοι δεν είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν. Προφανώς απαιτεί πολύ περισσότερο κόπο, μελέτη και επιμονή απ'ότι η... έτοιμη λύση του βαριεστημένου και γραφειοκρατικού "Χ.Ο.".
Κάνει πάντως αλγεινή εντύπωση η -- εκ μέρους του Αρχιεπισκόπου -- εύκολη καταφυγή στον εθνικισμό και στις δημαγωγικές κορώνες μα πάνω απ'όλα στην καλλιέργεια φόβου μέσω της επίκλησης φανταστικών εχθρών που δήθεν συνομωτούν ενάντια στην Εκκλησία (τον ίδιο;), τη χώρα, το έθνος κ.τ.λ.
Χαρακτηριστικό απόσπασμα από την ομιλία του στη λαοσύναξη (sic!) της Θεσσαλονίκης η ανδρεο-παπανδρεϊκή αναφορά του στη σχετική ισχύ και αξία των νόμων. Όπως ο Παπανδρέου είχε δηλώσει "Δεν υπάρχουν θεσμοί, υπάρχει μόνο ο λαός!" έτσι και ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος δεν δίστασε να πεί ότι "Οι νόμοι, όταν ο λαός δεν θέλει, δεν εφαρμόζονται, πέφτουν σε αχρηστία και ουσιαστικά καταργούνται".
Χαρακτηριστική και η παρατήρηση της εφημερίδας "Εξουσία" (15/6/2000 -σελ. 5): "Στο λόγο του Αρχιεπισκόπου ακούστηκαν περί τις 55 φορές λέξεις όπως <<λαός>>, <<πατρίδα>>, <<έθνος>>, <<φυλή>> και <<γένος>>... Αντιθέτως, λέξεις και έννοιες όπως <<Χριστός>> και <<αγάπη>>, που υποτίθεται ότι εκφράζουν και από τις οποίες θεωρητικά εμφορείται η Εκκλησία, ακούστηκαν από τον Χριστόδουλο μόνο 5 και 3 φορές αντίστοιχα."

Δεν μπορώ να αντισταθώ στον πειρασμό να παραθέσω τις συνδέσεις σε δύο πολύ εύστοχα άρθρα του Νίκου Δήμου στο Έθνος της Κυριακής. Το ένα όταν το... φαινόμενο Χριστόδουλου ήταν εν εξελίξει, στις 27/6/1999, και το άλλο -- χωρίς να αναφέρεται ονομαστικά αλλά με προφανείς τους συσχετισμούς -- μετά το συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης, στις 18/6/2000.

Δείτε μία εξωτερική σύνδεση σε ψηφοφορία για το θέμα της αναγραφής των ταυτοτήτων (στο κάτω μέρος της σελίδας) και άλλη μία γενικότερη εδώ

4/12/2003: Πάνω που έδειχνε να έχει ηρεμήσει, και νέα πολιτική παρέμβαση Χριστόδουλου συνοδευόμενη από ρατσιστικούς χαρακτηρισμούς. Σε δηλώσεις-"κήρυγμά" του, εντός ιερού ναού, ο Χριστόδουλος πήγε 4 αιώνες πίσω και αναφερόμενος στο ότι οι Τούρκοι "εσούβλισαν τον Όσιο Σεραφείμ" απεφάνθη ότι δεν πρέπει να μπουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση: "Κι αυτοί θέλουν να μπουν τώρα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Δεν μπορούν οι βάρβαροι να έρθουν στην οικογένεια των Χριστιανών. Δεν μπορούμε να ζήσουμε μαζί. Δεν είναι από κακία. Είναι συνέπεια και πρέπει να την έχουμε για να μην τα χάσουμε όλα εν ονόματι της διπλωματίας. Καλή η διπλωματία, αλλά δεν μπορούμε να λησμονήσουμε την ιστορία μας."
Ώστε, οι σημερινοί Τούρκοι σούβλισαν τον Όσιο Σεραφείμ; Ή πολύ απλά είμαστε, σύμφωνα με τη λογική Χριστόδουλου, καταδικασμένοι να ζούμε αιωνίως στο παρελθόν;
Και από πότε αλήθεια η κακιά Δύση του... ακόμα χειρότερου διαφωτισμού έγινε η "οικογένεια των Χριστιανών;" Πολύ ενδιαφέρουσα η παρατήρηση της ΕΞΠΡΕΣ ότι οι δηλώσεις αυτές έγιναν "μία ημέρα μετά την αρνητική απάντηση που έλαβε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, για την απόφαση της Ιεραρχίας σχετικά με τις λεγόμενες Νέες Χώρες."